План p>
1.) Уводзiни. p>
2.) Жыццевы шлях Сiмяона Полацкага. p>
3.) Заключенне. p>
4.) Спiсак лiтаратури. p>
Уводзiни. p>
Споунiлася больш за 300 Гадо, як памер видатни Беларускi i рускiпiсьменiк, фiлосаф, асветнiк, педагог, теолаг, грамадскi i царкоуни дзеяч
Самуiл Гаурилавiч Пятроускi-Сiтнiяновiч (1629г., Полацк - 25 жнiуня
1680г., Масква) p>
С. Полацкі - перша рускі i Беларускi прафесійни Пает ... Ен жа - першарускі прафесійни драматург ... Ен - вихавацель царскіх дзяцей ... І Щобвытокаў Слов'яно-грека-лацінскай Академіі стаяў ніхто інши, а Полацкі.
Менавіта Полацкі распрацаваў праект першай вишейшай навучальнай установи
Расіі. Так ўсяго арганізаваў у Маскве першу Свєцко друкарню, якая атрималаправа видаваць кнігі без специяльнага дазволу патриярха. Приклади можнадоўжыць ... p>
Але той жа Полацкі, які лічыўся сваім чалавекам у Маскве, калі адчуў,што сіли назаўседы пакідаюць яго, паспяшаўся скласці духоўны тестамент.
Рупіўся НЕ толькі Таму, паколькі тим годинах існавала падобная завядзенка.
Непакоіўся, каб выканаўшы апошнюю волю, аказаць послуга Радзіме, любасерцу Беларусі. А паколькі меў чималі дастатак (маемасць аценьвалася ўшесцьсот рублеў золатам і семсот сребрам), парупіўся значния суми перавесці
Куцеінскаму, Віцебскаму, Менскаму, Дзісненскаму, Міерскаму, Святадухаўскамуў Вільні монастир ... І, вядома ж, не забыўся пра Полацкі монастир. Ди іяк забицца міг, калі Полацк - яго радзіма. Даречи, і сапраўднае прозвішчаяго зусім НЕ Полацкі. А імя НЕ Сімяон, а Самуіл. Самуіл, син Полацк. P>
Жыццевы шлях Сiмяона Полацкага. P>
Імя, дадзенае Полацкаму пры нарадженні, стала вядома даследчикамтолькі ў пачатку нашага стагоддзя. А вось наконт імя па бацьку па-ранейшамумеркаванні разиходзяцца. І, як ні дзіўна, пэўную блитаніну тут забрав сам
Полацкі. Доўгі час називалі Емяльянавічам. З легкай рукі аднаго з першихдаследчыкаў яго жицця і дзейнасці І. Татарскага. А той, у сваю чаргу,
"Ішоў" ад чалабітнай, накіраванай некалі Полацкім цару Аляксей Міхайлавічу:
"Виїхав на твоє великого государя ім'я з литовських землі брат мійєдиноутробними Іоанн Емеяльянов син ". А калі рідні брат Емяльянавіч, Дик,лагічна, таке імя па бацьку меў і сам Полацкі. Але ж адшукани і материяли,у якіх ен називає сябе Гаўрылавічам. Магчима, бацька меў два імені? Урешцерешт "Используйте пішуць Самуіл Гаўрылавіч ... p>
Не ўсе проста і з сапраўдным прозвішчам Полацкага. Яно двайное -
Пятроўскі-Сітняновіч. Праўда, сустракаецца і вариянт Сітніяновіч. Іншепрозвішча бацькава, першае - айчима, які выхоўваў Самуіла з маленства. p>
Нарешце, пра час нарадження Полацкага. Есць меркаванні, што енз'явіўся на світ у снежні. Толькі якога року? Пагадзіліся на снежні 1629 --га. Тут сапраўды дапамог ужо сам Полацкі. У адним з яго вершаў есцьразвагі, як у 1656 Годзьо ен пастригся ў манахі: p>
Бих ж аз інок у четвертій седмиці p>
Років моїх, тільки крім одиниці. p>
"Седмиця" -- сумнення НЕ виклікае - сем. А далей дастаткова зусімпростого математичнага падліку. Сем множицца на Чатир, адимаецца адзінка іатримліваецца 27 гадоў - узрост, калі Полацкі і стаў манахам. А паколькі,яшчэ раз нагадав, адбилося гета ў 1656 Годзьо, Дик легка атримаць і рікнарадження. p>
Бацька Самуіла належаў да можних палачан, не беднимі з'яўляліся і
Пятроўскія. Хутчей за ўсе адносіліся та купецкага саслоўя. Як, даречи, і
Скарини, чий рід даў знакамітага першадрукара. Верагоднасць гетагапацвярджае і "Полацк ревізія 1552". Паводле яе, Пятроўскія жилінепадалеку пекло Скарынаў. Меркаваць так можна па распісанай абароне високагазамку ў згаданай "Ревізіі". На випадак нападу ворагаў шкірний сям'я крейдисвій участак сцяни, гета значиць, гародню. Цитую: "А при тое вежі двігородні міщанськи - з великого посаду. Потім городня Тяпинський. Потімгородня Мітковічей. Потім п'ять міст ігумени Полоцького. Потім городняміщан Петровських ". Напрошваецца толькі ўдакладненне. "З великого посаду" --маецца на ўвазе сям'я Скарынаў, якія і жилі ў самім пасадзе. А Пятроўскіязнаходзіліся з ІМІ ў придатним суседстве. p>
Дробязь, але істотная. Відочна, з самого маленства Самуіл знаходзіўсяў асяроддзі, якое відала сабе цану, а Таму імкнулася Даць дзецям належнуадукацию. Хутчей за ўсе хлопчик спачатку вучыўся ў так званай брацкай школі
Богаяўленскага монастир. А затим яго шлях пралег на Украіну, у вядомую
Кіева-Магілянскую калегію. Гетая навучальная ўстанова каристалася вялікімаўтарытэтам у праваслаўных і ў їй давалі ўсебаковую падрыхтоўку. У калегіііснавала прадуманая, зладжаная сістема адукациі. У їй було вісім класаў,што дзяліліся на малодшае аддзяленне з чатирох класаў і адпаведна сяредняеі старейшае на два класи. Навучанне працягвалася пекло дванаццаці такчатирнаццаці гадоў. А вибару прадметаў і сення, бада, можнапазайздросціць! p>
Чаго толькі НЕ викладалі! Слов'янську, гречаскую, лацінскую, польськумовы, риторику, граматику, філасофію, арифметику, геаметрию, астраномію,багаслоўе. А яшчэ музику, а яшчэ піітику. А прасцей кажучи - вучилі пісацьВершу. Навученци мелі НЕ аднолькави статус. У малодших і сяредніхаддзяленнях яни називаліся спудеямі, а ў старейших ператвараліся ўстудэнтаў. Адпаведна дидаскаламі і прафесарамі билі викладчикі. P>
Не сказаць, каб у калегіі панавала муштра, але што патрабаванніпрад'яўляліся суровия і строгія - несумненна. Даводзілася шмат зубрицьрозния богаслужебния тексти, завучваць доўгія малітви. Але ж прадстаўляласяі мажлівасць дасканала авалодаць рознимі мовамі. А яшчэ Самуіл, як і іншия,далучаўся та сакрэтаў паезіі. Яго аднолькава цікавіла і тэхнікавершаскладання, і паезія як творчу працес. Яшчэ ў 1648 Годзьо Самуіл зрабіўадзін з перших сваіх канспектаў па теориі яе, які, даречи, захаваўся. Нагети час припадае і перш вядоми цикл Самуіла "Акафіст прасвятой
Багародзіци ". Праўда, у творах яшчэ НЕ адчуваецца аўтарскай самастойнасці,гета звичайнае рифмаванне пэўных царкоўных выразаў. Чи не більш самастойнасціі ў циклу "Канон", таксамо напісаним ў 1648 Годзі. p>
У калегіі Самуіл, як прызнаваўся ен у прадмове та палею кнігі
"Рифмалагіен", правеў "дві седмиці". Значиць, навучанне працягвалася 14гадоў і закінчився ў 1651 ці 1652 Годзі. На той час Малади дидаскал (атаку прафесію ен і атрымаў) меў прикладна 22 гади. Самуіл вырашыўпрацягваць вучобу на філасофскім факультеце Віленскай академіі. У няблізкую
Вільню яго падштурхнула жадання "пресладостние і душеполезные квітипотішання душежівітельного пізнати ". Менавіта так ен тлумачиць матывіроўкугетага ў прадмове да яшчэ адной палею кнігі - "Вертаград мнагацветни". p>
А паколькі вибар зрабіў свядома, то і працаваў (менавіта працаваў!)настойліва і апантана. Аб ширині яго тагачасних інтарэсаў даюць уяўленнеўжо назва асобних канспектаў, што захоўваюцца "Используйте у Архіве старажитнихактаў у Маскве - "Палемічнае багаслоўе", "Разважанні Фами Аквінскага",
"Багаслоўскія разважанні" і іншия. P>
На думку некаторих даследчикау у вiленскi перияд Сiмяон Полацкiуступiу ва унiяцкi орден Васiля Вялiкага i стау базильянiнам. Унiяцтва утой час замацавалася на Беларусi, яго прихiльнiкi па-свойму iмкнулiсяпераадолець релiгiйни розкол беларусау на праваслауеих i католiкау,каристалiся беларускай мова. Як високаадукавани настаунiк i пiсьменнiк,
Сiмяон Полацкi аднолькава добра відав слов'янську i заходнееурапейскуюкультури i iмкнууся та iх сiнтазу. Але Пает нiколi НЕ адмауляуся пеклоправаслаунага хришчення, i "базильянства" не перашкодзiла яму Биць лаяльнимдзеячам праваслаунай рускаа царкви у Маскве. p>
Несумненна, вучобу закончыў б паспяхова, калі б не тагачаснияпалітичния падзеі. У 1654 Годзьо, як вядома, Пача Вайна Расіі супраць
Речи Паспалітай. Маскоўскае війська імкліва прасоўвалася наперад,заваеўваючы горад за горад. Хутко маскоўцы апинуліся Щоб сцен Вільні. Надругі ж дзень пасля заняцця яе Самуіл пакінуў горад і вярнуўся ў рідні
Полацк, дзе застаўся без пэўнага занятку. На шчасце, хутко ігуменам
Богаяўленскага монастир стаў добра вядоми і знаємо яму па Кіева-
Магілянскай калегіі Ігнацій Іяўлевіч. Колішні прафесар вільних мастацтваў іў Новай ролі адчуваў сябе ўпэўнена. Настойліва шукаў аднадумцаў, якім мігб дазволіць викладаць у брацкай школі. Неяк, калі праходзіла вялікоднаебогаслуженне, ен заўважыў у натоўпе свойого билога вучня. Пасля службиразгавариліся. Тут і висветлілася, што становішча ў Самуіла незайздроснае.
Выслухаўшы яго ўважліва, Іяўлевіч нечакана прапанаваў: p>
- А як глядзіш наконт ТАГО, каб стац манахам? P>
- манахам? - Перапытаў здзіўлены Самуіл. Яго така прапанова збянтежила. Надав не міг сабрацца з думкамі. P>
Іяўлевіч, разумеючи стан юнака, не спяшаўся атримаць канчаткови адказ.
Даў мажлівасць колькі дзен падумаць. На развітанне дадаў: p>
- Сам вирашай, настойваць не буду. Адно скажу: не пашкадуеш! P>
Можна толькі здагадацца, што було ў Самуіла на души ў тия, Організаціїняпростия для яго, дні. Безумоўна, прапанова адкривала чималу перспективу.
Іяўлевіч Прам сказаў, што калі стане манахам, зможе працаваць викладчикаму брацкай Богаяўленскай школі. А гета, не сакрет, магчимасць бязбеднагаіснавання, стварення ўмоў для заняткаў любімай справай. А Самуіл жа ўжовызначыў пэўна - присвяціць сябе служенню літаратури, Мистецтво. Разам зтим трэба було як би перасіліць самог сябе, адмовіцца - свядома,канчаткова - пекло многіх зямних вигод. Ці не сама галоўнае - назаўседызастацца адзінокім. Адзінокім? Але ж, разважаў Самуіл, хіба можа Бицьадзінокім чалавек, які Цалко аддаецца духоўнай справ, маральнамуўдасканаленню? p>
Якім цяжкім ні быў для яго гети крок, ен урешце решт яго зрабіў. 8чэрвеня 1656 перастаў існаваць Самуіл Пятроўскі-Сітняновіч, з'явіўсячарнец Сімяон. Забягаючи наперад, трэбы сказаць, наколькі няпростим булодля Самуіла гета рашенне, ен пазней імкнуўся асенсаваць, а ці правільназрабіў, пайшоўшы ў манахі. У тим жа зборніку "Вертаград мнагацветни" есцьверше "Жаніцьба". У ім аўтар приходзіць та виснови, што чалавек, які вырашыўприсвяціць сябе Цалко навуци, мусіць назаўседы застацца адзінокім. Толькіў такім разі ен зможу дасягнуць вялікага Поспех, бо Жонка, дзеці гетамузанятку перашкаджаюць. p>
Амаль што апакалiпсiчни ваенни патоп 1650-60-х Гадо, релiгiйнаяВайна, козацько-сялянскiя паустаннi, Пагроза захопи шведамi Беларусi i Лiтвипахiснулi віру Сiмяона у стабільнпсць Речи Паспалiтай. Пiсьменнiк Пачаускладаць надзеi, што яго Радзiму виратуе палiтични саюз з Расiяй. p>
А тим годинах расія прадпримала далейшия захади для ўмацавання палеюдзяржаўнасці. У МАІ 1656 яна аб'явіла вайн Швециі. Аляксей Міхайлавічвырашыў НЕ адседжвацца ў сталіци, а знаходзіцца ў війську. Яно, як вядома,наблізілася та Полацк. Прыехаўшы ў горад на Дзвіне 5 ліпеня, цар жыў тамда 15 ліпеня. Ігнацій Іяўлевіч, каб засведчиць сваю прихільнасць іадданасць яму, арганізаваў на пад'ездзе Цара та горада ўрачыстую сустречу.
Аляксей Міхайлавічу сама велика спадабалася, калі 12 вучняў брацкай школи наЧале з Сімяонам прачиталі вершаванае вітанне, так звания "Метри на пришесцевялікага гасудара Аляксея Міхайлавіча ". p>
" Метри "пісаліся НЕ адним Сімяонам, яму дапамагалі Іяўлевіч і Філафей
Утчицкі. Аўтарства було калектыўным, бо многім хацелася засведчиць павагуда Цара. Сімяон жа (невядома, ці па ўласнай ініциятиве, а можа, па проханняігумена) за некалькі дзен так гета сустречи Надав з'ездзіў у Віцебск, дзетаксамо выступіў не рад Аляксеем Міхайлавічам. p>
Але і гети твор Сімяон НЕ столькі сам пісаў, колькі перафразаваў
"Прасфоніму", у якой гучалі падобния параўнанні, толькі яни адрасавалісякіеўскаму мітрапаліту. Што да самог звароту да Цара, Дик Сімяон хацеўзвярнуць на сябе ўвагу. І не толькі на сябе. Разлічваў, што Аляксей
Міхайлавіч НЕ абидзе Гараджаєв увагай, у чим і не памыліўся. Яшчэ граматайад 3 сакавіка 1655 гасудар засведчыў права Богаяўленскага монастир
"Володіти в століття нерухомо" новимі землямі, якія аддаў яму. У далейшимтаксамо падтрымліваў яго. З грамотою ад 16 лютага 1657 відаць, што царчаргови раз пацвердзіў права Гараджаєв "володіти біля міста Полотесказемлею і лісами і сеннимі покоси і всякими угіддями на всі чотири стороникругом по п'яти верст випуски ". Адначасова агаворвалася: "опріч отчину,земель і угідь Полоцького Богоявленського монастиря ". p>
Адним словами, цар звярнуў увагу на мала каму вядомага маладогадидаскала. А калі звярнуў, то, трэба було чакаць, што НЕ забудзецца праяго. Але Пакуль Сімяон адчуў царську ўвагу, упаўне зведаў, што такедзеянні нядобразычліўцаў. У снежні 1659 Іяўлевіч стаў архімандритамполацкага Барисаглебскага монастир. Тим самим у брацкай школі
Богаяўленскага монастир ў Сімяона не застало галоўнага і ўплывовагазаступніка. З незалежним у Меркаванне викладчикам вирашилі расправіццатия, каму НЕ падабалася яго маскоўская ариентация. А менавіта так, а неінакш, успрималі і многія калегі і начальства згадания віншаванні, атаксамо тия, якія Сімяон регулярна пасылаў цару ў Маскву. p>
У справу ўмяшаўся полацкі епіскап Каліст. Чи не дапамагло і тое, што яшчэў 1657 Годзьо Сімяонам быў складзени і зачитани яму панегірик - "Вітаннеепіскапа Каліста Полацкага і Віцебскага ". p>
Сімяон апынуўся ў турма, што знаходзілася на полацкім Верхнім замку.
Давить правесці ў кайданах два тидні. А яшчэ да гетага Каліст знайшоў ямупакаранне, магчима, і не таке стругав, але більш зняважлівае. За Нейкоправіннасць Малади настаўнік вимушани быў прибіраць ... хляви. p>
Зусім б цяжка давить Сімяону, калі б не магчимасць атримлівацьмаральну падтримку пекло Іяўлевіча. Той нязменна гаварыў, што, магчима, хуткопаедзе ў Маскву, тады абавязкова возьме яго з сабой. p>
У лютим 1660 року, калі ў Маскве меўся прайсці чаргови царкоўны Сабор,
Аляксей Міхайлавіч запрасіў на яго і Іяўлевіча. Чи не аднаго, вядома, а звялікай світай, у складзе якой і апынуўся Сімяон з 12 сваімі вучнямі.
Виехалі, як кажуць, з запасами і ўжо 19 студзень билі приняти ў Крамлі.
Гучалі вітальния прамови, "вірші краесогласние", гета значиць верші,складзения Сімяонам. p>
У Полацк змаглі виехаць толькі 20 верасня 1660 року. Спяшаліся, кабпаспець на заняткі. У Полацк адчуваў тугу па вялікім, гучним горадзе, якіпаспеў палюбіць. Ди і пастаянна давалі знаць пагрозлівия позіркі колішніх
(ди і нових) нядобразычліўцаў. Становішча яшчэ больш ускладнілася, калі ў
1661 Годзьо активізаваліся ваенния дзеянні Расіі з Реччу Паспалітай. На
Сімяона з'явіўся адзін данос, другі ... Нічога не заставала, як развітаццаз рідним горад. p>
Пераезд у Маскву хутчей за усе адбиуся в іншої палового 1663 року. Гетиж рік пацвярджае і сам Полацкі ў прадмове так "Вертаграда мнагацветнага",напісанага ў 1676 Годзьо; ен гавориць, што на дзень канчини Аляксея
Міхайлавіча пражыў у Маскве 13 гадоў. P>
У Маскву ехаў НЕ адзін, а з маці і пляменнікам. Як прызнаваўся:
"Залишив я батьківщину, рідних, та й відійшов, вашої царської милості волеювручив ". У Маскве Сімяон стаў Полацкім, а пасяліўся ў Заіконаспасаўскіммонастир. Царом быў сустрети належним чинам. Неаднаразовия вітанні зрабілісваю справу. На так покликані "грашови корм" яму адводзілася па пяць алтин удзень. На іх, даречи, можна було купіць ягня ці Парася. А калі ўлічыць, штоманахі харчаваліся бясплатна, Дик гетия гроши ў яго ў асноўным ішлі накнігі. Шмат рукапісних кніг Сімяон привез з сабой і з Полацк. Дзелязахоўвання іх яму видзелілі ў сцяне, "в обителі всемилостивого Спаса, щоза образа поряд "специяльни склеп -" заради безбедства від пожеж ". p>
Полацкаму даручилі Створити специяльную лацінскую школу для царскіхлюдзей з Приказа Таемний спраў. Яна стала адной з тих грека-лацінскіхустаноў, што з цягам часу привялі та ўтварэння Слов'яно-грека-лацінскайакадеміі. Спачатку Сімяон з'яўляўся адзіним настаўнікам, ди і вучняў булоўсяго Чатир чалавекі - дарослия людзі, пад'ячия Приказа. З ІМІ Полацкіхутко і легка зблізіўся, і щогодини розніци ў тим, што ен викладчик, а янислухач, не адчувалася. Асабліва приязния адносіни билі з Сільвестрам
Мядзведзевим, які стаў любімим вучнем і на ўсе жицце захаваў приязнасць таксвойого настаўніка, удзячнасць яму. Даречи, Полацкі жыў з Мядзведзевим уадной Келлі. Атрымаўшы неабходную падрыхтоўку, першия вучні Полацкага, утим ліку і Мядзведзеў, у МАІ 1668 паехалі з дипламатичнай місіяй у
Курляндию. P>
Аб Вельмі вялікім аўтарыцеце Полацкага ўжо ў першия ж гади яго жицця ў
Маскве яскрава сведчиць і такі факт. Як вядома, у 1666 Годзьо склікаўсяспецияльни царкоўны Сабор, які судзіў за самавольни ўход з прастолу, зажадання Запам царкоўную ўладу над царскай патриярха Маскоўскага і ўсяе
Русі свяцейшага Нікана. Галоўным абвінаваўцам на ім выступаў цар. Сабрацьжа неабходния дакументи, якія дапамаглі б Цалко викриць дзейнасцьраскольніка, Аляксей Міхайлавіч прапанаваў Сімяону. Полацкі, Акрам ТАГО,з'яўляўся перакладчикам і сакратаром двох усяленскіх патрыярхаў --александрийскага і антиахійскага. Тады ж ім быў напісани трактат "Жезлпраўлення ", скіравани супраць розколу. p>
Стаў вядомим Полацкі і як вихавальнік царскіх дзяцей. Адбилося гетавосени 1667. 1 верасня аб'явілі наследнікам прастола царевіча
Аляксея, якому споўнілася 13 гадоў. А 7 верасня наладзілі ўрачысты Абед, наякім і аб'явілі Сімяона настаўнікам царевіча. Як і вимагалі ТАГО абставіни,ен выступіў з віншаваннямі. Спачатку сказаў звичайную прамови, а затимпаднес цару Аляксей Міхайлавічу і яго синові, "Используйте ужо вялікаму князю
Аляксей Аляксеевічу, вершаванае вітанне, названае "Арол расійскі". P>
Чаргови панегірик? Так. Ди і каб узмацніць ефект, віншаванне булопаднесена зусім не як звичайни текст. Яго старанна аформілі. Зрабіліпригожия малюнкі ў некалькіх фарбах, пераплет малінавага кольор, з шоўку.
Аднака Сімяон адначасова вырашыў раскрицца як Пает, якому падуладнинайскладанейшия паетичния форми. І ўвогуле, ці не з гетага панегіриказаявіў ен пра сябе як видатни експериментатар? Чи не абишлося, канечно, і безгіпербалізаваних параўнанняў - тут аўтар НЕ адыходзіў пекло жанру. Алегалоўнае ў творы зусім НЕ гета, а тая віртуознасць, з якой ен паставіўся даТем. У чим пераканалася царська сям'я, калі пасля Абеді змагла ўважлівапазнаеміцца з віншаваннем. p>
Пішучи панегірик, Полацкі ставіў не рад сабой і асветніцкую мету. Уприватнасці ў ім згадваюцца Гамер, Вергілій, Аристоцель, Арфей, Демасфен ...
Як кажуць, "лестощі лестощами", але ўсе гета прамаўлялася Паета високайкультури пісьма. Яшчэ некалькі прыкладаў високага прафесійнага майстерства
Сімяона. Як сведчиць, наприклад, "Диялог кароткі", Полацкі паспяховавыкарыстоўваў і таку форму, як "реха". Даречи, яна крейди широкаераспаўсюджанне ў заходнееўрапейскай літаратури. p>
За палiтичнай i царкоунай барцьбой пiсьменнiк не забував пра сваенаканаванне - лiтаратурную творчасць. Амаль штодзенна ен пiсау паловогосшитка вершать, п'ес, творау прамоунiцкай прози. p>
Даследчикі заняліся Надав падлікамі і висветлілася, што ўся паетичнаяспадчина гетага слаўнага сина Полацк займав недзе 50 тисяч радкоў.
Галоўнай жа кнігай яго стаў зборнік "Вертаград мнагацветни", у якім творыразмешчани ў алфавітним парадку. Даследчикі схільни лічиць гетую кнігу
"Своеасаблівай енциклапедияй", дзе перамежавани царкоўныя легенди,анекдоти, звесткі з гісториі, геаграфіі, мінералогіі, погляд на ідеальнагаманарха, на абавязкі начальніка, викриванне розпустять, чараўніцтва іасабліва зайздроснікаў і паклепнікаў (на напісанне апошняга яго натхніліварожия дзеянні грэкафілаў). p>
Сімяон Полацкі - гета і витокі рускаго прафесійнага Цирк, што быўстворани ў 1672 Годзьо пры Дваро Аляксея Міхайлавіча. Трупа складалася з 26чалавек, а паколькі амаль усе яни з'яўляліся беларусамі, якія жилі ў
Мяшчанскай слабадзе, Дик, думаецца, падбор юнакоў і дзяўчат зусімневипадкови. Чи не забываў Полацкі пра сваіх землякоў, клапаціўся, каб янимаглі далучицца та Мистецтво, у приватнасці - театральнага. А яшчэ, штотаксамо немалаважна, апекаваў акцераў, па неабходнасці заступаўся за іх. Аім жа не так і легка працавалася. Хутко трупа павялічилася да 60 чалавек. Ускарбниці, відаць, знайшліся людзі, якія палічилі, што видаткі вялікія, Таму
"Забиліся" своечасова плаціць артистам гроша. P>
У найбільшу цяжкім становішчи апинуліся тия, хто належаў та так званих
"Іншаземцаў". Гета билі людзі пришлия, у тим ліку і білоруси. Сами смелияз іх не баяліся звяртацца да самог Цара. Яни скардзіліся Аляксей
Міхайлавічу: "платіішком обдерти, Чобітки обносилися, а пити-їстигоді й помираємо ми, холопи твої, голодною смертю ". Калі цар паказаўскаргі Полацкаму, той заступіўся, папрасіў станоўча вирашиць питанне зграшовим забеспяченнем. p>
Для Цирк Полацкі напісаў дзве п'еси "Камедия притчи пра блуднагасина "і" Пра Наўхаданасара-Цара ". Акрам ТАГО, ім билі створани многія
"Диялогі", "декламациі", блізкія па палею формі та драматургіі. P>
30 студзень 1676 пасля смерці бацькі Аляксея Міхайлавіча царомстаў пятнаццацігадови Федар Аляксеевіч, духоўным настаўнікам якога, яквядома, і з'яўляўся Полацкі. Малади цар не забыўся пра яго. Як мігпадтрымліваў, ствараў усе ўмовы для пленнай працю. Падобная ўвагападштурхнула Сімяона на думку аб адкрицці друкарні. Федар Аляксеевіч пайшоўнасустрач. У 1678 Годзьо ў памяшканні царскага Дваро, насупраць так званайніжняй "страпчай" хати, на другім паверсе заснавалі нову друкарню, якаястала називацца Верхняй. Першим выйшаў у їй "Буквар мови словенска". Енпабачыў світ у 1679 Годзьо, калі якраз споўнілася сем гадоў Пятра І. Яму
Полацкі і адрасаваў згадав "азбукоўнік", бо, як вядома, у гетим узросце ў
Расіі пачиналі далучаць дзяцей та букварі. А Сімяон жа і стаў настаўнікам
Пятра. P>
Есць усе падстави гавариць пра буквар і як пра твор високага Мистецтвоі дасканалага паліграфічнага афармлення. Ен привабни знешне, текст набранівиразним шрифтам, есць маляўнічыя застаўкі. Ди і для каристання кніжказручна, памер невялікі, усяго 1/8 частка аркуша. Аўтар паклапаціўся, кабзмалку привіць дзецям любоў да ведаў. У пачатку букварі змешчани верше, уякім гаворицца аб карисці навучання, аб тим, што чим большия висілкі прыгетим, тим більш значния винікі. І ўступны артикул меў дидактичнихарактар. Ди і іншия материяли таксамо. Ставіліся як выхаваўчыя мети, так іпрактичния, даваліся паради, як лепей авалодаць азбукай. p>
Выхаваўчыя принципи, якіх прытрымліваўся Полацкі, адлюстроўвалі стантагачаснай педагагічнай навукі. Таму Сімяон НЕ адмаўляў пакарання вучняў зарозния правіннасці. Праўда, лупцоўка рекамендавалася диференциявана, узалежнасці ад узросту. Відочна, што і сам Петро І у маленстве розгаўпакаштаваў. Але хоць буквар і ствараўся специяльна для царевіча, імкаристаліся многія, бо тираж кніжкі быў вялікі. p>
Выдаў Полацкі і "Тестамент", аўтарства якога припісваецца імператару
Васілію Македаняніну. Гета павучальния рекамендациі, якія тієї адрасаваўсвайму синові Леву Філосафу. "Тестамент", перакладзени на царкоўнаславянскуюмову, выходзіў і так Сімяона, але ен забрав стилістичния праўкі і 3 студзень
1680 выдаў гетую кнігу з уласнай вершаванай прадмовай. Булападрихтавана да друку і "Аповесць пра Варлаама і Іасафа" - духоўны Раман,вядоми на Русі яшчэ з ХІ стагоддзя. Праўда, книга вийшла толькі 4 верасня
1681, калі Полацкага ўжо не було ў живих. P>
У апошнія свае гади Сімяон працаваў як ніколі полону. Колькіперакладаў ... У студзені 1676 ў сувязі са смерцю Аляксея Міхайлавічаім була напісана книга "Глас апошні та госпада Бога". У червені 1676ен завяршыў зборнік "Гусля добрагалосная", што стала панегірикам у сувязі зпачаткам праўлення Федара Аляксеевіча. На працягу лютага-сакавіка 1678працаваў над "Псалтир рифматворним". Жнівень 1678 - пастаўленаапошняя кропка над зборнікам "Вертаград мнагацветни". p>
На апошнія гади жицця С. Полацкага припадае стваренне праект вишейшайнавучальнай установи ў Маскве. Над неабходнасцю яе Сімяон задумваўся іраней, але "Используйте яго ўстрывожыла пазіция, якую заняў патриярх Якім. Справаў тим, што ў 1679 Годзьо пры патрияршай друкарні було заснавана гречаскаевучилішча, названае Друкарскім. Якім меркаваў ператвариць яго з цягам часуў вышэйшую навучальную ўстанову. Як биццам заставала толькі радавацца.
Але Полацкі, як нямногія, разумеў, што тим самим ліс расійскай асвета можаапинуцца ў руках тих, хто притримліваецца ў асноўным гречаскай адукациі, агета ў многім звузіць падрыхтоўку спецыялістаў. Ди і Месце будучайакадеміі, на яго думку, зусім НЕ пры друкарні, а пры Заіконаспасаўскіммонастир, спритність у специяльна ўзведзеным будинку. Ен распрацаваўдокладніше план навучання, згодна з якім павінни викладацца диялектика,граматика, паетика, філасофія, фізіка і іншия важния прадмети. Як гета ірабілася ў ліпших заходніх універсітетах. p>
праект быў прапанавани Федару Аляксеевічу, але царскага рашення пагетим питанні Полацкі НЕ дачакаўся. Ен адчуваў сябе ўсе гірше і гірше. Слабеўзрок, Таму што шмат чытаў кніг. Ди і вимушани быў гадзіни праводзіць калядрукарскіх станкоў, звяраючи адбіткі. Асабліва занядужаў літах 1680.
Так ТАГО блага адчуваў сябе, што НЕ змог присутнічаць на вянчанні Федара
Аляксеевіча з Агаф'яй Грушецкай 18 ліпеня. Чи не бачилі яго і за сталом у чассвяточнага Абеді. p>
І тия, хто радаваўся Поспех Сімяона, і яго зайздроснікі (а іх булоНемає) зразумелі - Сімяон захварэў усур'ез. Усе ж даўно звикліся, што ўчас сама велика важливих момантаў Щоб самого Цара садзіліся НЕ вяльможния,знакамітия Баяр, а сціпла апранути чарнец. p>
Не стала Полацкага 25 жніўня 1680. Хавалі яго ў Заіконаспасаўскіммонастир. Федар Аляксеевіч загадаў Мядзведзеву Зробити вершаванинадмагільни надпіс. "Используйте гетия пліти з епітафіяй захоўваюцца ў філіяле
Дзяржаўнага гістаричнага музею ў Маскве. P>
Пасли смерці Полацкага засталіся яго кнігі, найбагацейшая ў тагачаснай
Маскве асабістая бібліятека. Засталіся і добрия думкі аб адукациі народу,развіцці культури. Але "чоловік дабраверни, царкве і дзяржаве патребни" ен
"Працаваў" на дзяржаву і тады, калі развітаўся з зямля і людзьмі. Праўда,адбивалася гета не проста. Хоць праект аб стваренні академіі цар іпадпісаў, праворуч зрушвалася з Месце няпроста. У 1682 Годзьо не стала і
Федара Аляксеевіча. Толькі ў 1685 Годзьо, калі Мядзведзеў пазнаеміў царэўну
Соф'ю з гетим дакументам, та питання вярнуліся зноў і першая ў Масквевышэйшая навучальная ўстанова була адкрита. p>
Активізаваліся, аднака, і зламиснікі. Чи не сунімаўся і галоўны праціўнік
Сімяона патриярх Якім. Каб расправіцца з ім пасмяротна, ен выкарыстаўцаркоўны Сабор, што праходзіў у 1690 Годзі. Кнігі Полацкага билі Аддаанафемі, іх забаранялася згадваць як еретичния. Патриярх, па сутнасці, нехаваў радасці, што асветнік памер: "Ужо бо не дав йому праведний Божийсуд чужемудренние новини в народ православний великоруський ввовдіті, аленезабаром смертна коса посікти його ". p>
ди час заўседы ўсе ставіць на свае Месце. Сімяон Полацкі - Самуіл, син
Полацк - тут не виключенне. P>
Заключенне. P>
Шматгранная лiтаратурна-грамадская i асветнiцкая дзейнасць Сiмяона
Полацкага, яго видатния здабиткi у галiнераспрацоукi нових паетичних форм iжанрау у значнай ступенi падрихтавалi далейши iмклiви зростання рускаа,беларускай, украiнскай лiтаратур. Яна з'явiлася тієї тривалай i пленнайасновай, якая відпливала НЕ толькi на сучаснiкау i паслядоунiкау пiсьменнiка,але i на увесь пазнейши етап культурнага развiцця усходнеславянскiхнародау. p>
Алеж аутари усiх кнiг, якiх мені удалося знайсцi, разглядаюць Сiмяона
Полацкага як менавіта рускаго пiсьменнiка, Паета i Г.Д. Я не згодзен зiхняй кропкай погляду. Можна сказаць, што маю думку падцверджвае сампiсьменнiк, якi усе жицце лiчиу сябе білорусам i зауседи застававсапраудним патриетам палею Радзiми (гл.уводзiни). Я лiчу, што кожны знас,беларусау, павiнен ганарицца такiм земляком. p>
Спiсак лiтаратури: p>
1. Татарський І. "Симеон Полоцький (Його життя і діяльність)" p>
2. Прашковiч М. "Ciмяон Полацкi. Гiстория беларускай дакастричнiцкай лiтаратури. " P>
3. Робінсон А. "Симеон Полоцький та його книговидавнича діяльність." P>
4. "Асветнiкi зямлi беларускай. Х-ХХст. "Енциклапедия. P>
5. Енциклапедия гiсториi Беарусi. P>
6. Марцiновiч А. "Хто ми? Адкуль ми? " P>
7. Лазарук М. "Гiстория беларускай лiтаратури. Гiстарычны перияд. " P>